古事記の原文『スサノオとのアマテラスの誓約』
『スサノオとのアマテラスの誓約』の原文
ラノベ訳・スサノオとのアマテラスの誓約(1)
古事記の原文をそのまま載せても眠くなってしまうので、天武天皇の時代の人たちのセリフと合わせてお届けしています。
原文を記載するにあたってのルールについては、プロローグ内『原文掲載のルール』をご確認ください。
原文の概要

天武天皇
イザナギに追放されたスサノオは、姉のアマテラスに挨拶をするため高天原に昇った。

天武天皇
しかし、地震を起こしながら天に登ったスサノオは、アマテラスに反逆を疑われてしまう。

安万侶
ふーん。移動するだけで地震が起きるなんて、ウルトラマンみたい。

天武天皇
ははっ、そうだな。スサノオは巨人説もあるくらいだから。

天武天皇
そこで、スサノオは『占い』で疑いを晴らそうとする。

安万侶
む? ラッキーだったら無実みたいな???

天武天皇
そうね。そんな感じ。

安万侶
大事なこと決めるのに、ものすごくアバウト ・ ・ ・

天武天皇
占いってのは、神の意思を聞くことだから。

安万侶
ふふっ。神様も困ったら神頼みするんですね。
原文&読み下し文

【原文】稗田阿礼
故於是速須佐之男命言、然者請天照大御神将罷、乃参上天時、山川悉動、国土皆震。

【原文】稗田阿礼
爾天照大御神聞驚而詔、我那勢命之上来由者、必不善心。欲奪我国耳。

【読み下し文】藤原不比等
ここに天照大御神聞き驚きて詔りたまひしく、「

【原文】稗田阿礼
即解御髪、纏御美豆羅而、乃於左右御美豆羅、亦於御鬘、亦於左右御手、各纏持八尺勾璁之五百津之美須麻流之珠而、

【読み下し文】藤原不比等
すなはち御髪を解きて、

【原文】稗田阿礼
曽毘良迩者、負千入之靭、比良迩者、附五百入之靭、亦所取佩伊都之竹鞆而、弓腹振立而、堅庭者、於向股踏那豆美、如沫雪蹶散而、

【読み下し文】藤原不比等

【原文】稗田阿礼
伊都之男建踏建而待問、何故上来。

【原文】稗田阿礼
爾速須佐之男命答白、僕者無邪心。唯大御神之命以、問賜僕之哭伊佐知流之事。故、白都良久、僕欲往妣国以哭。

【読み下し文】藤原不比等
ここに速須佐之男命、答へ

【原文】稗田阿礼
爾大御神詔、汝者不可在此国而、神夜良比夜良比賜。故、以為請将罷往之状参上耳。無異心。

【読み下し文】藤原不比等
ここに大御神詔りたまひしく、『

【原文】稗田阿礼
爾天照大御神詔、然者汝心之清明、何以知。於是速須佐之男命答白、各宇気比而生子。
用語解説

安万侶
むーん。このへん動詞も難しい ・ ・ ・

天武天皇
どこが分からない?

天武天皇
事情を話してってこと。

天武天皇
基本的には朝廷とか貴人の意向を受けて、都から地方へ行くってことだな。

安万侶
むん。まろ、

天武天皇
はっ、まずは親父に感謝するんだな。

安万侶
むぅ。

天武天皇
ちなみに使うなら、『

安万侶
あぁ! それなら、使います。

天武天皇
ただ、「

安万侶
ふーん。ここも沼深いんですね ・ ・ ・

稗田阿礼
あんまり深く考えるな、安万侶。程よくスルーするのが古事記読破の秘訣だから。

安万侶
ふぁーい。

安万侶
ところで、アマテラス様って女神様ですよね?

天武天皇
ああ、そうだよ。

天武天皇
うん ・ ・ ・ そうなの。このシーンのアマテラスが可愛すぎて ・ ・ ・ ・ ・

安万侶
む?

天武天皇
これぞ、日本史における初の『男装』なのですよ、安万侶くん。

安万侶
おぉー。さすが古事記。日本人の好きなポイントを押さえていらっしゃる。

天武天皇
だろだろ〜♡

藤原不比等
つっても、天照大御神については、女神や男神の記述は特にないんだがな。

安万侶
あ、そうなんですか?

天武天皇
別にそんな常識、書く必要なくない?

藤原不比等
・ ・ ・ しかし、唐の陰陽思想に基づけば、陽は男性となります。

藤原不比等
明確な表記無しでは男神説が付き纏いませんかね?

天武天皇
女の髪型を解いてみづらに結い直してるんだから、普通に読めばわかんだろ。

藤原不比等
普通に読めば ・ ・ ・ ・ ですが。

天武天皇
全く。不比等くんは心配性だねぇ? 一体、誰に似たんだか。

藤原不比等
・ ・ ・ ・ ・ ・

天武天皇
大丈夫大丈夫。続き行こうか。

安万侶
あっ、えっとー。

天武天皇
あー。名前似てるもんな。三種の神器は八尺「

安万侶
あ、違うんだ。

天武天皇
うん。「

安万侶
ふーん。

稗田阿礼
それが今も残ってるって、かなり凄いことな気がするんだけど ・ ・ ・ ・

安万侶
そしたら、「

天武天皇
この、「八尺」も「五百」も数字自体に意味はなくて、単に大きいとか多いことを表してるから、「大きな勾玉がたくさん連なったアクセサリーを

天武天皇
ただ、この『八尺』が「大きさ」を指しているのか、「長さ」を指しているのかはハッキリしていない。

安万侶

天武天皇
んー。そうね。つっても、2メートル以上のでっかい勾玉が500個も連なっているのは不自然だから、単純に「大きな」って訳すのか、「2mくらいの長さの」と解釈するのか、その辺はご自由にどうぞって感じかな。

安万侶
ふーん。でも、そんなに重そうな勾玉の飾りをを、左右のみづらにも、かづらにも、両手にもつけるなんて、用心しすぎじゃないですか??

天武天皇
うん。そうなの。もぅ、この辺のアマテラスが可愛すぎて ・ ・ ・ ・

天武天皇
おじさん、この子の血が自分の中にも流れてるって考えるだけで、塩なしでご飯5杯はいける。

稗田阿礼
天武って、思ってた以上に重症だったんだな ・ ・ ・

天武天皇
背中のことね。

天武天皇
千本も矢が入る

安万侶
む? ウツボ?? 魚???

天武天皇
いやいや。

天武天皇
魚のウツボの語源とも言われている。細長くて筒状なのが似てるだろ?

安万侶
あー。確かに ・ ・ ・ ・ 若干。

天武天皇
脇腹あたりのこと。

天武天皇
「いつ」は「威勢がいい」とか「神聖」ってこと。「

安万侶
む? でも、

天武天皇
んー。まぁ、竹製の鞆である可能性も捨てきれないけど、基本的には「竹」の字が当てられているのは「タカ」という音のみで、意味としては「高」だと考えられている。高くていい音の鳴る

安万侶
ふーん。なんだか、値段も高そう ・ ・ ・

天武天皇
ははっ。武具はいいやつを揃えようとするとね ・ ・ ・ どーしても、それなりにかかっちゃうんですよ ・ ・ ・

藤原不比等
新品の購入には、奥様のご理解が必要ですね。

天武天皇
言わないで。

天武天皇
弓の両端にある弦をかける部分のことだよ。

安万侶
ふーん。でも、こんなに武装したら、アマテラス様が見えなくなっちゃいそう。

天武天皇
はっ! まるで、ランンドセルに背負われた小学一年生だよな。

安万侶
ふふっ、そんなことないですよ。かっこいいです!

天武天皇
まろちゃん、いい子 ・ ・ ・

天武天皇
堅い地面に股までめり込むかのように踏み入れてって意味。

天武天皇

安万侶
なんだ。アマテラス様、力持ちだったんじゃないですか!

天武天皇
単に武具の重みで埋もれただけじゃない?

安万侶
ふふっ。でも、太陽の神様ですもん。女性でもきっと強い神様だったんですよ。

天武天皇
そうかね?

安万侶
ですです!

天武天皇
そう。 ・ ・ ・ 君みたいな子に神話を

安万侶
むぅ。それは、畏れ多いです ・ ・ ・

天武天皇
ははっ、あとは?

天武天皇
「いつ」はさっきと同じで「威勢良く」だから、「地面をしっかり踏みしめ、威勢よく雄々しい叫び声を上げて」って意味になる。

天武天皇
反逆心や邪心のこと。

天武天皇
下心とか、悪意、騙そうとする心って意味。

天武天皇
「

安万侶
ふーん。こんなに大ごとになってるのに、やっぱりアバウト。

天武天皇
つっても、神の行う占いだからな。結果は百発百中だ。

安万侶
じゃあ、

天武天皇
ははっ、それを事前に決めて占うのが

天武天皇
その事前のルール決めをスッカリ忘れて占っちゃうのが、この神話のミソなんですよ。

安万侶
え? 大丈夫だったんですか??

天武天皇
さぁ〜、どうでしょぉぉ〜〜??

安万侶
えー! 気になるーー!!!

稗田阿礼
・ ・ ・ 大丈夫だったら、こんなに引っ張らないだろ。

安万侶
えぇっ!? 大丈夫じゃなかったんですか??

天武天皇
コラ! 阿礼ちゃん、ネタバレ禁止っ!!!

稗田阿礼
へーい。