古事記の原文『ヤマトタケル』
『ヤマトタケル』の原文
現在、古事記の原文は最低限の情報のみでお届けしております。詳細は『古事記の原文更新お休みのお知らせ』をご確認ください。
古事記の原文をそのまま載せても眠くなってしまうので、天武天皇の時代の人たちのセリフと合わせてお届けしています。
原文を記載するにあたってのルールについては、プロローグ内『原文掲載のルール』をご確認ください。
原文の概要

天武天皇
ヤマトオグナは叔母のヤマトヒメから着物をもらい、懐に剣を隠す。オグナは髪型と着物で女装して、クマソタケル兄弟の宴会に紛れ込む。オグナはクマソタケル兄を殺す。オグナは逃げたクマソタケル弟の尻を刺す。クマソタケル弟はオグナの武勇を讃え、ヤマトタケルという名前を献上する。

安万侶
英雄ヤマトタケル誕生ですね!

天武天皇
ああ。

天武天皇
女装して近づくという策略が上手いよな。
原文&読み下し文

【原文】稗田阿礼
当此之時、其御髪結額也。爾小碓命、給其姨倭比売命之御衣御裳、以剣納于御懐而幸行。

【原文】稗田阿礼
故、到于熊曽建之家見者、於其家辺軍囲三重、作室以居。於是言動為御室楽、設備食物。故、遊行其傍、待其楽日。

【読み下し文】藤原不比等
故、熊曽建の家に到りて見たまへば、その家の

【原文】稗田阿礼
爾臨其楽日、如童女之髪、梳垂其結御髪、服其姨之御衣御裳、既成童女之姿、交立女人之中、入坐其室内。

【読み下し文】藤原不比等
ここにその楽の日に

【原文】稗田阿礼
爾熊曽建兄弟二人、見感其嬢子、坐於己中而盛楽。故、臨其酣時、自懐出剣、取熊曽之衣衿、以剣自胸刺通之時、其弟建、見畏逃出。

【読み下し文】藤原不比等
ここに熊曽建

【原文】稗田阿礼
乃追至其室之椅本、取其背皮、剣自尻刺通。爾其熊曽建白言、莫動其刀。僕有白言。爾暫許押伏。於是白言汝命者誰。

【読み下し文】藤原不比等
すなはち追ひてその室の

【原文】稗田阿礼
爾詔、吾者坐纏向之日代宮、所知大八島国、大帯日子淤斯呂和気天皇之御子、名倭男具那王也。意礼熊曽建二人、不伏無礼聞看而、取殺意礼詔而遣。

【読み下し文】藤原不比等
ここに詔りたまひつらく、「吾は

【原文】稗田阿礼
爾其熊曽建白、信然也。於西方除吾二人、無建強人。然於大倭国、益吾二人而、建男者坐祁理。是以吾献御名。自今以後、応称倭建御子。

【読み下し文】藤原不比等
ここにその熊曽建白しつらく、「

【原文】稗田阿礼
是事白訖、即如熟瓜振折而殺也。故、自其時称御名、謂倭建命。
用語解説

天武天皇
額のところで髪を結う、15,6歳の少年の髪型のこと。

天武天皇
日本書紀崇峻天皇の段には「古い習慣で15,6歳の間は

天武天皇
これが同じことを指しているんだとしたら、ヒサゴ ・ ・ ・ ひょうたんの花の形に似ているんだろうな。

天武天皇
お父さんかお母さんの姉妹のこと。

天武天皇
ヤマトヒメは景行天皇の妹だからな。

天武天皇
お召し物のこと。

天武天皇
伊勢神宮に奉仕するヤマトヒメの着物を頂いたということは、アマテラスの加護を授かったも同然だな。

天武天皇
新築祝いの宴会のこと。

天武天皇
自分たちの間に座らせてってこと。

天武天皇
一番盛り上がっている時のこと。

天武天皇
着物の

天武天皇
階段の下のこと。

天武天皇
ヤマトの国の勇猛な人、ヤマトの勇者ってとこかな。

天武天皇
へたが落ちるほどよく熟れた瓜のこと。